Hofje in den Groenen Tuin

HAARLEM - Het uit 1616 daterende hofje dankt haar naam aan het huis Den Groenen Thuyn, aan de Lange Veerstraat. Dat pand werd door de executeurs testamentair aangekocht uit de nalatenschap van Catarina Jansdochter Amen, weduwe van Jacob Claeszoon van Schoorl. De opdracht in het testament was om huyskens of camerkens te maken voor schamele en oude vrouwen ter bewoning om godswil (gratis), een hofje dus. Verder moesten de dames jaarlijks of wekelijks een uitkering ontvangen.

Het hofje was bestemd voor Rooms-Katholieke oudere dames vanaf 50 jaar. Deze bewoonsters moesten zelf in hun onderhoud kunnen voorzien en na hun overlijden vervielen al hun bezittingen aan het hofje. Dat reglement is niet meer van kracht, als curiositeit is het nog wel terug te vinden in het hofje.

Renovatie
In 1885 werd het Hofje In den Groenen Tuyn verbouwd, waarbij het aantal woningen van 20 naar 18 ging. Ook werd er toen een nieuwe statige toegang gebouwd aan de Warmoestraat. Dit is ontworpen door architect C.R. Robbers, die ook het Hofje van Beresteyn aan de Lange Herenstraat ontwierp. Het laatste oud gotische pand van Haarlem werd daarvoor afgebroken. In 1987 is het hofje voor het laatst gerestaureerd. In het huidige hofje is plaats voor vier bewoonsters in het hoofdgebouw (voorheen zes) en nog eens 14 in de huisjes rond de binnentuin. Bij het 400-jarig bestaan in 2016 is een hofjespomp in den groenen tuin geplaatst.

Toegang
De hoofdingang ligt aan de Warmoesstraat 23. Hier bevindt zich ook de regentenkamer, met daar achter een speciale regentessenkamer. In 1978 zijn de gevel en de kap van het hoofdgebouw aangepast. De laatste verbouwing vond plaats in 1986 toen de woningen verder werden gemoderniseerd. Momenteel heeft het Hofje In den Groenen Tuyn 17 woningen. 

Achteringang

De achteringang ligt aan de Lange Veerstraat 24 en is via een lang gangetje alleen toegankelijk voor bewoners en beheerders. Wel heeft de achteringang een gevelsteen die het bekijken waard is. Het hofje is voor publiek alleen doordeweeks toegankelijk tussen 10 tot 12 uur. In de weekenden is het hofje altijd gesloten.

De bizarre geschiedenis van De maaltijd te Emmaus

Het schilderij De maaltijd te Emmaus van de Haarlemse schilder Reyer Jacobszoon van Blommendael (1628-1675) behoorde ooit tot de kunstcollectie van Hofje In den Groenen Tuin. Het huidige bestuur wist daar tot 2011 niets van, het schilderij was compleet van de radar. Stomtoevallig is het weer boven water gekomen.

Veiling 

Het begon ermee dat schrijver Gerard Jaspers de opdracht kreeg om de geschiedenis van Hofje In den Groenen Tuin op te tekenen, ter gelegenheid van het 400-jarig bestaan in 2011. Bij de paperassen van het hofje vond hij een veilingcatalogus van Sotheby’s uit 1985 waarin het 17de-eeuwse schilderij werd aangeboden. Het was naar Sotheby’s gebracht door toenmalig regent Letschert. Het bedrag waarvoor het was verkocht had deze bij de foto in de catalogus genoteerd: vijftienduizend gulden. Het fotootje lieten de regenten na de ontdekking in 2011 uitvergroten en inlijsten. Het werd opgehangen in de vestibule van het hofje. De reden voor verkoop is onbekend. Huidig regent Jan Willemink denkt dat het geld mogelijk is gebruikt voor een restauratie. Zeker weten doet hij dat niet, vanwege het ontbreken van de boekhouding uit die periode. De afbeelding in de hal is een foto van het schilderij. Het originele schilderij is tweemaal zo groot.

Adres:

Warmoesstraat 23

2011 HN Haarlem