Op 17 april 1945, een paar weken voor de bevrijding, werd Hannie Schaft in de duinen bij Overveen geëxecuteerd en ter plekke slordig in het zand begraven. Met het eind van de Tweede Wereldoorlog in zicht hadden verzet en bezetter afgesproken dat ze geen gijzelaars meer zouden doden. Bovendien executeerden de nazi’s normaal gesproken geen gevangengenomen vrouwen. Maar voor dit ‘meisje met het rode haar’ maakten ze een uitzondering. 

Gewapend verzet 

De nazi’s beschouwden Hannie Schaft als een terroriste. Die reputatie had ze te danken aan haar actieve rol in het gewapende verzet. Ze was gesignaleerd bij diverse aanslagen, onder andere op Piet Faber en de Zaanse politiekapitein Ragut. Deze laatste zou in dienst zijn van de Sicherheitspolizei en goed hebben verdiend aan het verraden van mensen. De Sicherheitspolizei was er lange tijd bijzonder op gebrand om deze ‘Mörderin’ te pakken te krijgen. 

Jo Schaft 

Die schijnbaar onverschrokken Hannie Schaft was op 16 september 1920 in Haarlem geboren als Jannetje Johanna Schaft, roepnaam Jo. Toen Jo zeven jaar was, overleed haar enige zus aan difterie. Sindsdien waren haar ouders voortdurend bezorgd dat ze ook Jo zouden verliezen. 

Jo werd Hannie Schaft Omdat ‘het meisje met het rode haar’ bij verschillende aanslagen was gesignaleerd, verfde ze haar haar zwart en zette ze een brilletje van vensterglas op, waardoor ze onherkenbaar werd. Ze kreeg een nieuw persoonsbewijs: Johanna Elderkamp, geboren in Zürich. Persoonsbewijs 040734, afgegeven op 8 maart 1944. Vanaf dat moment liet ze zich Hannie noemen.

Executie 

Op 17 april 1945 werd Hannie Schaft uit haar cel gehaald door de Duitser Mattheus Schmitz en de Nederlander Maarten Kuijper, die onder andere berucht was om zijn wreedheid. Medegevangenen hebben haar heel hard horen gillen. Ze werd per auto naar Overveen gebracht. 

Op een zandweg vlakbij het strand stopten ze. Kuijper en Schmitz en een Feldgendarme-man namen haar mee naar de executieplaats. Schmitz liep achter haar en loste een schot op haar hoofd, maar het schot verwondde haar alleen. Daarop schoot Kuijper met zijn machinegeweer tot ze dood neerviel. Haastig begroeven zij haar in de duinen. 

Het complete levensverhaal van Hannie Schaft met de tekst van Hilda Algra is te vinden op de website: hannieschaft.nl/herdenking