Herdenking van in slavernij geboren Susanna Dumion aan vooravond van Keti Koti

HAARLEM - De eerste helft van haar lange leven verkeerde Susanna Dumion in slavernij in Suriname. Daarna werkte ze als bediende van de rijke weduwe en plantage-eigenaar Susanne Taunay-Lespinasse op de Keizersgracht. Susanne Taunay-Lespinasse was getrouwd met Jean Paul Taunay die in 1745 in Suriname suikerplantage 't Vertrouwen oprichtte. Na de dood van Taunay vertrok Lespinasse met haar kinderen terug naar Amsterdam. De plantage bleef in bezit van de familie, zelfs tot na de afschaffing van slavernij.

Veel plantage-eigenaren die vertrokken naar de Republiek namen één of meer tot slaafgemaakte bedienden met zich mee. Zo ook de familie Taunay die Susanna Dumion als bediende meenemen uit Suriname. Susanna werd een vrij mens na het overlijden van Taunay-Lespinasse in 1778. In het testament van Taunay-Lespinasse gaf ze Dumion bij haar overlijden de vrijheid en een toelage van 4 gulden per week. 

Op 28 mei 1784, in het huis van Lespinasse, om één uur 's middags maakte Dumion bij notaris Cornelis van Homrigh haar testament op. Bij het opmaken van het testament hadden twee knechten die ook in dienst waren van Lespinasse klaar gestaan om als getuigen op te treden. Bij het opstellen van aktes moesten er namelijk altijd getuigen aanwezig zijn.

Susanna Dumion vertrok naar Haarlem waar ze op 12 november 1818 op 105-jarige leeftijd overleed en werd begraven in de Grote - of St. Bavokerk. Dumion woonde aan de Kleine Houtstraat 58. In dit huis werd ze honderd jaar oud. In haar overlijdensakte staat het volgende: Overleden 12 november 1818 's nachts om 12 uur, in het huis in de Kleine Houtstraat wijk 3 nr 129. Oud 105 jaar, zonder beroep, geboren te Paramaribo in Suriname, in 1713, zijnde ongehuwd, geene vaste goederen nalatende.

Dumion was een van de honderden Afro-Caribische mensen die in de achttiende eeuw in slavernij naar Amsterdam gekomen waren. Velen bleven slechts korte tijd, anderen de rest van hun leven. Formeel bestond in Amsterdam geen slavernij, toch werd in de praktijk lang niet iedereen bij aankomst in de stad automatisch vrij.

Geboren in slavernij in Suriname, stierf ze als stokoude vrouw in Haarlem. De herdenking van Susanna Dumion was aan de vooravond van Keti Koti.

Teylers Museum

In de collectie van het Teylers Museum zit het bijzondere portret van Susanne Dumion op 100-jarige leeftijd. Normaal is het niet voor publiek te zien, daarvoor is het werk te kwetsbaar. 

Grote - of St. Bavokerk

De precieze locatie van het graf is bekend dankzij het speurwerk van oud-kerkmeester Wim de Jong, die sinds zes jaar alle graven en begravenen aan het inventariseren is. Het gaat om het graf in de zuidtransept waarop de naam Francois Blommendal staat. In dit graf werden in de loop van tijd allerlei mensen begraven, Susanna Dumion als laatste.

De grafsteen was voor de gelegenheid bedekt met tekeningen, gemaakt door kinderen van het Haarlemse cultuurhuis Rebup.