Cavex schoorsteen 2013 - onderuit gehaald

HAARLEM - De Cavex schoorsteen bij Molen de Adriaan in Haarlem is dinsdag 29 januari, ondanks alle eerdere protesten, onderuit gehaald.

De graafmachine had geen moeite met de markante vierkante schoorsteen.  Door op een berg puin te rijden kwam de kraan op hoogte voor een goed aangrijppunt. De verticaal geplaatste armen van deze machine konden zo de schoorsteen goed om armen maar dat was eigenlijk niet nodig. De schoorsteen brak direct door midden. In het zelfde moment kwam de kraanarm naar beneden en sloeg boven op het onderste gedeelte  van de schoorsteen waar door ook dit deel het begaf . Binnen de minuut was er niets meer van de schoorsteen over. Een draaiorgel op de achtergrond speelde het requiem “dat doet de deur dicht, daar zijn geen woorden voor”.

De CAVEX schoorsteen, een industrieel monument, stond naast Molen De Adriaan, en was één van de laatste vierkante schoorstenen in Nederland en waarschijnlijk de oudste en grootste. Er resteren maar enkele zulke schoorstenen omdat deze bouw vorm niet alleen goedkoper, maar ook minder stevig is.

De strook land tussen de molen De Adriaan en de Spaarne spoorbrug heeft een boeiende historie. Vanwege het strategisch belang van de scheepswerven aan de oostelijke Spaarne oever kwam deze strook al vroeg binnen de beschermende stadsmuur.

Toen de Haarlemse binnenvaartscheepswerven stagneerden, kwamen daar andere watergebonden activiteiten. Net ten noorden van De Adriaan vestigde een aannemer zijn 'werf' waar men onder meer schelpen branden tot ongebluste kalk. Daar is een schoorsteen voor nodig. Onze voorouders wisten het al en de bombardementen bewezen opnieuw hoe stabiel ronde, uit tapse speciaal-stenen opgebouwde schoorstenen zijn. Maar deze bouw is duur. Om de kosten binnen de perken te houden kwam er een simpele, dus vierkante schoorsteen. Door de zwakke constructie van vierkante schoorstenen resteren in Nederland er slechts weinigen. En zo werd de schoorsteen op het voormalige CAVEX terrein een zeldzaam industrieel stukje erfgoed.